Η Φιλοσοφία μας
« Ανοίγω το παράθυρο και αφουγκράζομαι της ζωής μου τα σημαντικά
αναζητώ τη δύναμη να τα ακολουθήσω
Μαθαίνω να ισορροπώ σε τεντωμένο σχοινί
Σε θάλασσες φουρτουνιασμένες να κολυμπώ
Κι όπου χρειάζεται ν΄αλλάζω
Είναι δύσκολο της ζωής το μοναχικό ταξίδι
Νοιάζομαι να βρω στις σχέσεις μου την αλήθεια
Γιατί αυτό ποθώ
Μα πάνω απ΄όλα προσπαθώ να μην ειρηνεύω και να μην πολεμώ ανώφελα
Αναζητώ νόημα
Στη ζωή που ονειρεύομαι
Που αγαπώ
Που γεύομαι
(Η πρόληψη με τα μάτια παλιών και νέων επαγγελματιών του ΚΕ.ΠΡ.Α.Γ.Ε.Α)
«Το αντίθετο της εξάρτησης δεν είναι η νηφαλιότητα, αλλά η σύνδεση»
Η σύγχρονη άποψη για την πρόληψη υποστηρίζει ότι, πρόκειται για έννοια πολυδιάστατη – όπως είναι και το φαινόμενο της εξάρτησης- με παρεμβάσεις σε πολλά επίπεδα που προϋποθέτει μελέτη, ανάλυση αιτιών, καθορισμό στόχων, εξασφάλιση μέσων και οργάνωση.
Η πλειονότητα των παρεμβάσεων πρόληψης που υλοποιούνται στην Ελλάδα, εντάσσεται στην καθολική πρόληψη (Σωματείο των εργαζομένων στα κέντρα πρότασης των εξαρτήσεων, 2016). Σε γενικές γραμμές, οι παρεμβάσεις δεν επικεντρώνονται αποκλειστικά στη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, αλλά εντάσσονται στο γενικότερο πλαίσιο της πρόληψης των επικίνδυνων συμπεριφορών και της προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας.
Στόχος της πρόληψης είναι η αντιμετώπιση των παραγόντων που κάνουν ευάλωτο το άτομο και η ενίσχυση των παραγόντων που το ενδυναμώνουν ή το προστατεύουν με απώτερο σκοπό την αποφυγή εξαρτητικών συμπεριφορών και την προαγωγή της ψυχικής του υγείας (Brisson, 2010).
Η έννοια της ψυχικής υγείας δεν αναφέρεται μόνο στην απουσία ψυχικής διαταραχής αλλά βασικά συστατικά της αφορούν: θετική αυτο-εικόνα, αίσθημα αυτο-αποτελεσματικότητας και αυτο-ελέγχου, αισιοδοξία, ικανότητα θετικής ανταπόκρισης σε προσκλήσεις της ζωής, ικανότητα να ζητάει κανείς βοήθεια ή υποστήριξη αλλά και να την προσφέρει.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων οι παρεμβάσεις πρόληψης αποσκοπούν όχι μόνο στην αύξηση των γνώσεων αλλά και την ενδυνάμωση, την υποστήριξη και την εκπαίδευση των ατόμων ώστε να υιοθετήσουν μία θετική στάση ζωής και να αναπτύξουν δεξιότητες που θα λειτουργούν προστατευτικά στις εξωτερικές αντιξοότητες και ανατροπές, αλλά και στις εσωτερικές συγκρούσεις και προσωπικές δυσκολίες.
Η έρευνα τις τελευταίες δύο τελευταίες δεκαετίες (Observatoire des inégalités, 2019) προσπάθησε να προσδιορίσει πώς ξεκινά η κατάχρηση ουσιών και πώς εξελίσσεται. Πολλοί παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εξάρτησης ενός ατόμου. Οι παράγοντες κινδύνου μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες ενός ατόμου για κατάχρηση ουσιών, ενώ οι προστατευτικοί παράγοντες μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο.
Οι παράγοντες κινδύνου και προστασίας μπορούν να επηρεάσουν τα παιδιά σε διαφορετικά στάδια της ζωής τους. Σε κάθε στάδιο, εμφανίζονται κίνδυνοι που μπορούν να αλλάξουν μέσω της παρέμβασης πρόληψης. Οι κίνδυνοι της πρώιμης παιδικής ηλικίας, όπως η επιθετική συμπεριφορά, μπορούν να αλλάξουν ή να αποτραπούν με οικογενειακές, σχολικές και κοινοτικές παρεμβάσεις που επικεντρώνονται στο να βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν κατάλληλες, θετικές συμπεριφορές. Το ίδιο ισχύει και για τους έφηβους και τους ενήλικες.
Για τον λόγο αυτό οι παρεμβάσεις πρόληψης εστιάζουν στο άτομο, την οικογένεια, το σχολείο και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο όπου προωθεί τις διεργασίες της ομαλής κοινωνικοποίησης και ένταξης.
